Vector vs PNG

Voor zowel het printen met alleen kleuren als het printen van kleuren met wit, kan er gebruik gemaakt worden van vector en png bestanden.
Deze bestandstype hebben de voorkeur over de overige types en elk heeft zo zijn eigen voordelen.
Hieronder ga ik deze bestandstype omschrijven en hun voordelen toelichten.

Vector bestanden:

Vector bestanden zijn gebaseerd op punten welke verbonden worden met lijnen wat samen een object vormt.
Zo een object kan een invulling krijgen van een bepaalde kleur of zelfs kleurverloop.
Tegenwoordig kan er ook met effecten als schaduwen, glans, lichtpunt etc gewerkt worden.
Door de manier van opbouw kunnen de objecten oneindig vergroot of verkleind worden zonder enige kwaliteitsverlies, wat ook de reden voor de populariteit is.
Vector bestanden worden gemaakt in programma's als Adobe Illustrator, Inkscape, Vectr en nog veel meer.
Als je geen software hebt en eens wilt proberen om vector te tekenen dan zijn Inkscape en Vectr gratis opties om te proberen.
De meest gebruikte bestandsformaten in vector zijn ai, pdf, svg en eps.
Zelf ontvang ik het liefst ai of pdf bestanden, maar ik kan doorgaans ook overweg met svg en eps bestanden maar deze zijn niet altijd maatvast.

Een kleine opmerking over pdf bestanden
Pdf bestanden zijn tegenwoordig een behoorlijk brede standaard in digitaal (print)werk geworden, en behoeft ook de voorkeur om gebruikt te worden.
Echter zijn niet alle pdf bestanden per definitie ook vector bestanden, een bestand gemaakt in een vectorbased software en opgeslagen als pdf is een vectorbased pdf.
Een bestand opgemaakt in bijvoorbeeld word, numbers of een ander office programma is veelal niet vectorbased.
Desalniettemin is pdf wel een geweldige standaard om mee te werken voor zowel vector als niet-vector bestanden.
Wanneer een Pdf bestand goed is opgemaakt, legt deze de maten vast, sluit fonts in, sluit afbeeldingen in, voegt een kleur-profiel toe en geeft ook nog bewerkingsmogelijkheden zelfs bij niet vector gebaseerde bestanden.

Voordelen van vector bestanden

1. Universele bewerkingsmogelijkeden
   Bijvoorbeeld: Een object gemaakt in inkscape kan hervat/aangepast worden in illustrator en andersom, zonder in te leveren op de mogelijkheden
2. Geen vast formaat of kwaliteit
   Een vector bestand kan oneindig vergroot en verkleind worden zonder afname van kwaliteit, tevens wordt deze niet met een bepaalde resolutie vastgelegd
3. Gebruik maken van objecten, zelf tekenen van vormen, invoegen van teksten maar ook invoegen van pixel-based images in mogelijk.
4. Overzichtelijk door zijn lagen en groepen structuur

PNG bestanden

Png bestanden vallen onder de pixel-based images en de naam zegt het eigenlijk al deze zijn gebaseerd op pixels.
Pixels zijn een vaste matrix van punten in een bestand maar ook in een monitor en ook in prints al heten het dan drops ipv pixels.
Zo een matrix wordt gemeten per inch en wordt vaak weergegeven als dpi, wat onterecht is maar momenteel een ingeburgerde standaard is.
DPI staat namelijk voor drops-per-inch dit is de eenheid voor prints, bij een afbeelding of monitor spreek je eigenlijk van PPI ofwel pixels-per-inch.
Gezien DPI de standaard is die tegenwoordig gebruikt wordt voor de pixel density aan te geven, spreek ik vanaf hier ook over dpi.
Standaard monitors werken op 72dpi, browsers en de meeste "simpele" software werken ook op 72dpi.
72dpi houd in dat er zich 72 pixels in een vierkant inch bevinden.
Bij printwerk daarentegen is 300dpi de standaard, en daarmee zitten er dus 300 pixels per vierkante inch.
Zo een pixel kan altijd maar 1 kleur hebben, hierdoor zijn kleurverlopen en details scherper op 300dpi dan op 72dpi.
Maar wat zijn hier dan de voordelen van.....?

Voordelen van PNG-bestanden

1. Mits goed opgezet (gebaseerd op A4 297x210mm of A3 297x420mm) zijn de bestanden maatvast
2. Alles wordt omgezet naar pixels welke vastliggen, er kan niet per ongeluk meer iets verschuiven of veranderen
3. Geen gedoe met lagen maken of opsplitsingen wanneer er met wit geprint moet te worden
4. Alle teksten, afbeeldingen, objecten worden opgeslagen en automatisch omgezet naar vaste pixels
5. Tevens kunnen png bestanden veel geavanceerdere effect technieken aan dan vector bestanden.
   Zo kan je bijvoorbeeld simpelweg met een brush even een kleur effect, schaduw of wat dan ook maken

Vector VS png ... Het perfecte huwelijk

Zowel vector als png hebben zo hun voordelen, en wat is er nou mooier dan wanneer je deze zou kunnen combineren... DAT KAN!!!
Het is mogelijk om in vector een bestand op te zetten en deze als hi-res png op te slaan en dan de kleine extraatjes aan te passen/toe te voegen vanuit een pixelbased software als photoshop.
Het is zelfs mogelijk om png bestanden aan te maken in photoshop, deze in het vector bestand in te sluiten en dit vervolgens op te slaan als een pdf voor het printwerk.
Er kleeft een nadeel aan png bestanden en dat is dat het net niet zo scherp print wanneer het aankomt op extreem kleine dingen.
Een vector bestand kan teksten nog net een fractie kleiner scherp printen ten opzichten van een png bestand, maar hierbij zitten we wel tegen het uiterste van de printers kunnen aan.
Teksten met een teken grootte van 1mm zijn al klein, met png kan er tot zo een 0.6-0.7mm nog wel volledige en scherp geprint worden.
Bij een vector daarentegen kan er (afhankelijk van de lettertype en de kleur) misschien nog wel op 0.5 of zelfs 0.4mm geprint worden.
Mijn inziens zijn al deze maten al klein zat en lastig te lezen met het blote oog en vereisen het gebruik van een vergrootglas.
Desalniettemin heb ik al vaak genoeg tegen en zelfs al kleiner dan de printers kunnen moeten printen.

Het grote voordel van vector omzetten naar hi-res PNG

Het grote voordeel van het werken in vector en vervolgens om te zetten naar een png is dat het de beste eigenschappen van beide werelden bied.

1. In vector: heb je geen kwaliteitsverlies
2. In vector: heb je volledige vrijheid in formaten en kleuren
3. In vector: hoef je geen lagen meer te splitsen, omdat het wit toevoegen in PNG bestanden heel anders werkt
4. In PNG: worden alle lettertypes omgezet naar pixels (geen handmatige omzetting nodig)
5. In PNG: worden alle afbeeldingen in gesloten (geen handmatige insluiting nodig)
6. In PNG: zijn de bestandsformaten veel kleiner omdat alleen de essentiele(zichtbare) data bewaard blijft
7. In PNG: wordt alles als een laag samengevoegd zoals de zichtbare volgorde is

Tegenwoordig werk ik zelf echter veelal via een png-bestand omdat dit meer zekerheid geeft dat wit komt op plekken waar het echt moet.
In vector maak ik een laag aan bovenop de rest van het document, welke als eerste en dus onder de kleuren geprint wordt.
Hierdoor gebeurd het wel eens dat er in het bestand wit op een andere kleur ligt, maar deze kleur geen uitsnede heeft om wit erdoor te laten komen (zie het artikel: 3-lagen vector bestand).
Dit wordt voorkomen door het gebruik van een png bestand omdat alles zoals het zichtbaar is ook zo wordt samengevoegd tot 1 laag, waar ik vervolgens wit onder plaatst.

Stuur je mij een vector bestand dan voer ik het volgende uit:

1. Open ik het bestand in illustrator,
2. Kijk het bestand na op onjuistheden, verborgen wit vullingen etc
3. Sla deze vervolgens op als een hi-res png bestand met transparante achtergrond
4. Open deze in photoshop
5. Selecteer alle data in de png (cmd+click/ctrl click op de laag afbbeelding)
6. Maak van die selectie een steunkleur kanaal
7. Ik maak een selectie op kleurbereik om al het zwart te selecteren
8. Verwijder deze selectie uit het steunkleur kanaal
   Hierdoor wordt er geen wit onder het zwart geprint, wat zou resulteren in grijs
9. Dit sla ik op als een psd bestand
10. Vervolgens open ik InDesign en sleep ik het psd bestand erin
11. Dit sla ik dan op als een printbaar pdf bestand met steunkleurlaag in een pdf/X-1a:2001 bestand
    Welke ik naar de printer kan sturen.

Zoals je ziet zijn dit behoorlijk veel handelingen in verschillende software, maar dit geeft wel het meest betrouwbare printwerk.
Voor betrouwbaar printwerk vanuit een vector bestand lees het artikel: "3-laags vector bestand"